डायरेक्ट सेकंड इयर B.Sc. (Agriculture) अभ्यासक्रम

डायरेक्ट सेकंड इयर B.Sc. (Agriculture) अभ्यासक्रम

डायरेक्ट सेकंड इयर B.Sc. (Agriculture) अभ्यासक्रम हा डिप्लोमा पूर्ण केलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी एक विशेष मार्ग आहे, ज्यामुळे त्यांना थेट दुसऱ्या वर्षात प्रवेश मिळतो. हा अभ्यासक्रम डिप्लोमाधारक विद्यार्थ्यांना कृषी शिक्षणात प्रगती करण्याची व उच्च शिक्षण घेऊन व्यावसायिक संधी शोधण्याची संधी प्रदान करतो.


डायरेक्ट सेकंड इयर B.Sc. (Agriculture): पात्रता व तपशील

1. पात्रता:

  • डिप्लोमा इन अॅग्रिकल्चर किंवा संबंधित क्षेत्र:
    • विद्यार्थ्यांनी कृषी डिप्लोमा (2 किंवा 3 वर्षे कालावधी) पूर्ण केलेला असावा.
    • डिप्लोमा AICTE किंवा संबंधित मान्यताप्राप्त संस्थेतून केला असावा.
  • गुण पात्रता:
    • डिप्लोमामध्ये किमान 50%-60% गुण अपेक्षित (आरक्षित प्रवर्गासाठी सवलत लागू).

2. प्रवेश प्रक्रिया:

  • थेट प्रवेश:
    • काही विद्यापीठांमध्ये डिप्लोमा पूर्ण केलेल्या विद्यार्थ्यांना त्यांच्या गुणांच्या आधारे थेट प्रवेश दिला जातो.
  • प्रवेश परीक्षा:
    • काही विद्यापीठे किंवा राज्ये प्रवेश परीक्षेद्वारे (उदा. MHT CET) विद्यार्थ्यांची निवड करतात.
  • Merit List आधारित प्रवेश:
    • डिप्लोमामधील गुणवत्तेनुसार गुणवत्ता यादी तयार केली जाते.

3. कालावधी:

  • 4 वर्षांच्या B.Sc. (Agriculture) अभ्यासक्रमामध्ये डायरेक्ट सेकंड इयर प्रवेश घेतल्याने हा अभ्यासक्रम 3 वर्षांचा होतो.

अभ्यासक्रमातील मुख्य विषय:

  1. मृदा व जल व्यवस्थापन (Soil and Water Management)
  2. वनस्पती रोग व्यवस्थापन (Plant Pathology)
  3. कृषी अर्थशास्त्र (Agricultural Economics)
  4. कृषी विस्तार शिक्षण (Agricultural Extension Education)
  5. बागायती तंत्रज्ञान (Horticulture Technology)
  6. पिकांचे उत्पादन आणि व्यवस्थापन (Crop Production and Management)
  7. वनस्पती पोषण आणि संशोधन (Plant Nutrition and Research)

प्रवेशासाठी आवश्यक कागदपत्रे:

  1. डिप्लोमा अभ्यासक्रमाचे प्रमाणपत्र व मार्कशीट
  2. 10वी आणि 12वीचे प्रमाणपत्र (जर लागू असेल तर)
  3. जातीचे प्रमाणपत्र (आरक्षित प्रवर्गासाठी)
  4. ओळखपत्र (आधार कार्ड, पॅन कार्ड)
  5. प्रवेश शुल्क भरल्याचा पुरावा

प्रमुख शैक्षणिक संस्था:

  1. डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ (अकोला, महाराष्ट्र)
  2. महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ (राहुरी, महाराष्ट्र)
  3. तामिळनाडू कृषी विद्यापीठ (TNAU)
  4. गुजरात कृषी विद्यापीठ
  5. उत्तराखंड कृषी विद्यापीठ (Pantnagar)

करिअर संधी:

  • शेती तंत्रज्ञ (Agricultural Technician): डिप्लोमाधारित तांत्रिक ज्ञानाचा उपयोग.
  • कृषी अधिकारी (Agriculture Officer): सरकारी नोकऱ्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर संधी.
  • संशोधन व विकास: नवीन तंत्रज्ञान आणि शेती पद्धतींवर काम करण्याची संधी.
  • स्वतःचा शेती व्यवसाय: उच्च शिक्षणाच्या आधारे स्वतःच्या शेतीचे व्यवस्थापन.

शिष्यवृत्ती योजनाः

डिप्लोमा आणि B.Sc. Agriculture कोर्सेससाठी भारतात अनेक शिष्यवृत्ती योजना उपलब्ध आहेत:

  1. ICAR शिष्यवृत्ती
  2. राज्य सरकारकडून मिळणाऱ्या शिष्यवृत्ती (उदा. EBC, SC/ST सवलत)
  3. खाजगी शिष्यवृत्ती योजनाः
    • महिंद्रा ऍग्रिकल्चर स्कॉलरशिप
    • रिलायन्स फाउंडेशन स्कॉलरशिप

 महाडीबीटी (MAHA DBT) शिष्यवृत्तीविषयी महत्त्वाची माहिती

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा