ANM (Auxiliary Nursing Midwifery) आणि GNM (General Nursing and Midwifery) हे नर्सिंग क्षेत्रातील प्रमुख अभ्यासक्रम

ANM (Auxiliary Nursing Midwifery) आणि GNM (General Nursing and Midwifery) हे नर्सिंग क्षेत्रातील प्रमुख अभ्यासक्रम आहेत. हे कोर्सेस रुग्णसेवा, प्रसूती सेवा, आणि प्राथमिक आरोग्य व्यवस्थापनाचे व्यावसायिक प्रशिक्षण देतात.


ANM (Auxiliary Nursing Midwifery):

अभ्यासक्रमाचा उद्देश:

  • प्राथमिक स्तरावर आरोग्य सेवा प्रदान करणे.
  • ग्रामीण आणि दुर्गम भागांमध्ये प्रसूती, लसीकरण, आणि आरोग्य संवर्धनाशी संबंधित सेवा देणे.

कालावधी:

  • 2 वर्षांचा डिप्लोमा कोर्स (काही संस्थांमध्ये 1.5 वर्षांचा).

पात्रता:

  1. शैक्षणिक पात्रता:
    • किमान 12वी उत्तीर्ण (कोणत्याही शाखेतील).
    • किमान 40%-50% गुण आवश्यक (आरक्षित प्रवर्गासाठी सवलत लागू).
  2. वय मर्यादा:
    • प्रवेशासाठी वय 17 ते 35 वर्षांदरम्यान असावे.

मुख्य विषय:

  1. प्राथमिक आरोग्य सेवा (Primary Healthcare).
  2. सामुदायिक आरोग्य शिक्षण (Community Health Nursing).
  3. प्रसूती व नवजात आरोग्य सेवा (Midwifery and Neonatal Care).
  4. आरोग्य स्वच्छता आणि लसीकरण (Health Hygiene and Immunization).

करिअर संधी:

  1. सरकारी किंवा खाजगी रुग्णालयांमध्ये सहाय्यक नर्स.
  2. प्राथमिक आरोग्य केंद्रांमध्ये (PHC) आरोग्य सेविका.
  3. आंगणवाडी किंवा ग्रामीण आरोग्य योजनांमध्ये सहभाग.

GNM (General Nursing and Midwifery):

अभ्यासक्रमाचा उद्देश:

  • सामान्य नर्सिंग कौशल्ये आणि प्रसूती सेवा प्रदान करणे.
  • रुग्णालयात रुग्णसेवा व्यवस्थापनासाठी व्यावसायिक तज्ज्ञ तयार करणे.

कालावधी:

  • 3 वर्षांचा डिप्लोमा कोर्स + 6 महिने इंटर्नशिप.

पात्रता:

  1. शैक्षणिक पात्रता:
    • 12वी उत्तीर्ण (PCB - Physics, Chemistry, Biology) किमान 50% गुणांसह.
    • काही संस्थांमध्ये कला/वाणिज्य शाखेतील विद्यार्थ्यांनाही प्रवेश दिला जातो.
  2. वय मर्यादा:
    • प्रवेशासाठी वय 17 ते 35 वर्षांदरम्यान असावे.

मुख्य विषय:

  1. मूलभूत नर्सिंग (Fundamentals of Nursing).
  2. वैद्यकीय-शल्य चिकित्सा नर्सिंग (Medical-Surgical Nursing).
  3. प्रसूती व स्त्रीआरोग्य नर्सिंग (Maternity and Gynaecology Nursing).
  4. बालरोग नर्सिंग (Pediatric Nursing).
  5. मानसिक आरोग्य नर्सिंग (Psychiatric Nursing).

करिअर संधी:

  1. रुग्णालये व खाजगी नर्सिंग होम्समध्ये नर्स.
  2. सार्वजनिक आरोग्य केंद्र (PHC) किंवा जिल्हा रुग्णालय.
  3. शैक्षणिक संस्था किंवा आरोग्य तज्ज्ञ म्हणून प्रशिक्षण देणे.
  4. B.Sc. Nursing किंवा अन्य उच्च शिक्षणाचे प्रवेशद्वार.

ANM आणि GNM मधील मुख्य फरक:

घटक

ANM (Auxiliary Nursing Midwifery)

GNM (General Nursing and Midwifery)

कालावधी

2 वर्षे

3.5 वर्षे (3 वर्षे शिक्षण + 6 महिने इंटर्नशिप)

पात्रता

12वी (कोणत्याही शाखेची)

12वी (PCB – Physics, Chemistry, Biology)

उद्देश

प्राथमिक आरोग्य सेवा व प्रसूती सेवांवर भर

सामान्य नर्सिंग आणि प्रसूती सेवांवर भर

करिअर संधी

ग्रामीण आरोग्य सेवा, आरोग्य सहाय्यक

रुग्णालये, नर्सिंग होम्स, आरोग्य व्यवस्थापन

प्रवेश प्रक्रिया (ANM आणि GNM):

1.      शैक्षणिक पात्रता पूर्तता:

    • संबंधित पात्रता तपासून प्रवेशासाठी अर्ज करावा.

2.      प्रवेश परीक्षा:

    • काही संस्थांमध्ये प्रवेश परीक्षेद्वारे (उदा. CET, संस्थात्मक परीक्षा) निवड केली जाते.
    • काही ठिकाणी थेट मेरिटवर आधारित प्रवेश दिला जातो.

3.      अर्ज प्रक्रिया:

    • संबंधित नर्सिंग संस्थांच्या वेबसाइटवर अर्ज भरावा लागतो.

शुल्क रचना (Fee Structure):

  • सरकारी महाविद्यालये: ₹10,000 ते ₹50,000 दरवर्षी.
  • खाजगी महाविद्यालये: ₹50,000 ते ₹2,00,000 दरवर्षी.

प्रमुख नर्सिंग संस्थान (India):

  1. AIIMS (All India Institute of Medical Sciences), दिल्ली.
  2. CMC (Christian Medical College), वेल्लोर.
  3. Tata Memorial Hospital, मुंबई.
  4. Rajiv Gandhi University of Health Sciences, बेंगळुरू.
  5. State Nursing Councils द्वारा मान्यताप्राप्त महाविद्यालये.

करिअर उन्नती:

  • ANM किंवा GNM पूर्ण केल्यावर विद्यार्थी B.Sc. Nursing, Post Basic B.Sc. Nursing, किंवा M.Sc. Nursing सारखे उच्च शिक्षण घेऊ शकतात.
  • तसेच सरकारी व खाजगी आरोग्य क्षेत्रात विविध पदांवर नोकरीच्या संधी उपलब्ध होतात.

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा

याची सदस्यत्व घ्या: पोस्ट (Atom)