भारतातील पारंपरिक वैद्यकीय शिक्षणाचे प्रसिद्ध अभ्यासक्रम- All India BAMS/BHMS/BUMS
BAMS (Bachelor of Ayurvedic Medicine and Surgery), BHMS (Bachelor of Homeopathic Medicine and Surgery), आणि BUMS (Bachelor of Unani Medicine and Surgery) हे भारतातील पारंपरिक वैद्यकीय शिक्षणाचे प्रसिद्ध अभ्यासक्रम आहेत. हे कोर्सेस विद्यार्थ्यांना पारंपरिक वैद्यकीय पद्धतींमध्ये सखोल ज्ञान आणि प्रॅक्टिकल अनुभव देतात.
BAMS (Bachelor of Ayurvedic Medicine and Surgery)
अभ्यासक्रमाचा उद्देश:
- आयुर्वेद प्रणालीवर आधारित, शारीरिक, मानसिक, व आत्मिक आरोग्य प्रदान करणे.
- आयुर्वेदिक औषधनिर्मिती, उपचार व संशोधन क्षेत्रात
तज्ज्ञ तयार करणे.
कालावधी:
- 5.5 वर्षे (4.5 वर्षे शिक्षण + 1 वर्ष इंटर्नशिप).
मुख्य विषय:
- रचना शरीर (Anatomy)
- द्रव्यगुण विज्ञान (Pharmacology of Ayurvedic
Medicines)
- पंचकर्म
- आयुर्वेदिक औषधनिर्मिती
करिअर संधी:
- आयुर्वेदिक डॉक्टर
- संशोधन आणि विकास
- औषधनिर्मिती क्षेत्र
- पंचकर्म तज्ञ
BHMS (Bachelor of Homeopathic Medicine and Surgery)
अभ्यासक्रमाचा उद्देश:
- होमिओपॅथी तत्त्वांवर आधारित
नैसर्गिक उपचार व रोगनिवारण.
- संपूर्ण आरोग्य आणि रोग
प्रतिकारशक्ती सुधारण्यावर भर.
कालावधी:
- 5.5 वर्षे (4.5 वर्षे शिक्षण + 1 वर्ष इंटर्नशिप).
मुख्य विषय:
- होमिओपॅथी तत्त्वज्ञान
- औषधनिर्मिती (Materia Medica)
- होमिओपॅथिक डायग्नोसिस
- उपचार पद्धती
करिअर संधी:
- होमिओपॅथिक डॉक्टर
- क्लिनिक व्यवस्थापन
- संशोधन आणि शिक्षण
- औषधनिर्मिती क्षेत्र
BUMS (Bachelor of Unani Medicine and Surgery)
अभ्यासक्रमाचा उद्देश:
- युनानी वैद्यकीय पद्धतीच्या
मदतीने नैसर्गिक आणि हर्बल उपचारांवर आधारित आरोग्य सेवा.
- शारीरिक व मानसिक संतुलन
साधणे.
कालावधी:
- 5.5 वर्षे (4.5 वर्षे शिक्षण + 1 वर्ष इंटर्नशिप).
मुख्य विषय:
- तिब्ब (Unani Medicine)
- हर्बल औषधनिर्मिती
- रोग निदान
- उपचार पद्धती
करिअर संधी:
- युनानी डॉक्टर
- हर्बल औषध संशोधन
- शिक्षण व अकादमिक क्षेत्र
प्रवेश प्रक्रिया (All India Level):
1. शैक्षणिक पात्रता:
- 12वी उत्तीर्ण (PCB – Physics, Chemistry,
Biology) किमान 50% गुणांसह.
- आरक्षित प्रवर्गासाठी सवलत (40%-45% पर्यंत).
2. प्रवेश परीक्षा:
- NEET-UG (National
Eligibility cum Entrance Test):
- भारतातील BAMS, BHMS, आणि BUMS अभ्यासक्रमांसाठी NEET-UG अनिवार्य आहे.
- NEET स्कोअरवर आधारितच प्रवेश
मिळतो.
3. प्रवेश प्रक्रिया:
- केंद्रीय समुपदेशन (Centralized Counseling):
- आयुष मंत्रालयाद्वारे (Ministry of AYUSH) AACCC
(Ayush Admissions Central Counseling Committee) अंतर्गत देशभरातील
महाविद्यालयांसाठी समुपदेशन प्रक्रिया.
- राज्यस्तरीय प्रवेश:
- NEET स्कोअरच्या आधारे राज्य
सरकारद्वारे समुपदेशन होते.
महत्वाची माहिती:
शुल्क रचना (Fee Structure):
- सरकारी महाविद्यालये: ₹20,000 ते ₹80,000 दरवर्षी.
- खाजगी महाविद्यालये: ₹2 लाख ते ₹5 लाख दरवर्षी.
- शिष्यवृत्ती: सरकारी व खाजगी
दोन्ही शिष्यवृत्ती उपलब्ध आहेत.
मुख्य संस्था:
- National Institute of
Ayurveda, जयपूर
(BAMS)
- Government Homoeopathic
Medical College, तिरुअनंतपुरम (BHMS)
- National Institute of Unani
Medicine, बेंगळुरू
(BUMS)
- Tilak Ayurved Mahavidyalaya,
पुणे
- State Ayurvedic Colleges
(Government and Private):
करिअर संधी:
- सरकारी नोकरी: आयुष मंत्रालयांतर्गत डॉक्टर
किंवा अधिकारी.
- खाजगी क्लिनिक: स्वतःचे क्लिनिक सुरू करणे.
- संशोधन आणि शिक्षण: वैद्यकीय संशोधन किंवा
प्राध्यापक म्हणून करिअर.
- आरोग्य सेवा क्षेत्र: औषधनिर्मिती कंपन्यांमध्ये
तज्ज्ञ म्हणून संधी.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा