पत्रकारिता आणि मास कम्युनिकेशन (Journalism and Mass Communication) - मराठीत संपूर्ण माहिती
पत्रकारिता आणि मास कम्युनिकेशन म्हणजे काय?
पत्रकारिता
आणि मास कम्युनिकेशन हे माध्यम क्षेत्राशी संबंधित अभ्यासक्रम आहेत. यात विविध
माध्यमांद्वारे (टीव्ही, रेडिओ, वृत्तपत्र, सोशल मीडिया, इ.) माहिती, मनोरंजन, आणि शिक्षण देण्याच्या पद्धती शिकवल्या जातात. पत्रकारिता म्हणजे माहिती गोळा करून ती लोकांपर्यंत पोहोचवण्याची
प्रक्रिया, तर मास कम्युनिकेशन म्हणजे मोठ्या प्रमाणावर लोकांपर्यंत संदेश
पोहोचवण्याचे विविध माध्यम.
पत्रकारिता आणि मास कम्युनिकेशन अभ्यासक्रमांची माहिती:
प्रमुख अभ्यासक्रम:
- पत्रकारितेत पदवी (BA in Journalism):
- कालावधी: ३ वर्षे.
- मास कम्युनिकेशन पदवी (BA in Mass Communication):
- कालावधी: ३ वर्षे.
- पदव्युत्तर अभ्यासक्रम (MA in Journalism/Mass
Communication):
- कालावधी: २ वर्षे.
- डिप्लोमा अभ्यासक्रम:
- कालावधी: १ वर्ष.
- सर्टिफिकेट कोर्सेस:
- कालावधी: ३-६ महिने.
शैक्षणिक पात्रता:
- पदवी अभ्यासक्रमासाठी:
- १२वी उत्तीर्ण (कुठल्याही
शाखेतून).
- पदव्युत्तर अभ्यासक्रमासाठी:
- कोणत्याही शाखेत पदवी (50% गुणांसह).
- डिप्लोमा किंवा सर्टिफिकेट
कोर्ससाठी:
- १२वी किंवा पदवी उत्तीर्ण.
प्रवेश प्रक्रिया:
- थेट प्रवेश: काही
महाविद्यालयांमध्ये गुणवत्ता यादीवर आधारित.
- प्रवेश परीक्षा: काही निवडक
विद्यापीठांमध्ये (उदा., IIMC, JAMIA, IPU CET).
अभ्यासक्रमातील प्रमुख विषय:
- मूलभूत पत्रकारिता:
- बातम्या तयार करणे, मुलाखती घेणे, आणि लेखन कौशल्य.
- माध्यमांचे प्रकार:
- छपाई माध्यम, प्रसारण माध्यम
(टीव्ही/रेडिओ), डिजिटल मीडिया.
- माध्यम तंत्रज्ञान:
- छायाचित्रण, संपादन, आणि प्रोडक्शन तंत्र.
- जनसंपर्क (Public Relations):
- ब्रँड बिल्डिंग आणि ग्राहक
संवाद.
- मीडिया कायदे व नैतिकता:
- माध्यमांचे कायदेशीर व नैतिक
नियम.
- डिजिटल मीडिया:
- सोशल मीडिया मार्केटिंग, ऑनलाइन पत्रकारिता.
- संप्रेषण कौशल्य:
- संवाद, प्रेझेंटेशन, आणि प्रभावी लेखन.
पत्रकारिता व मास कम्युनिकेशनमधील करिअर संधी:
प्रमुख क्षेत्रे:
- प्रिंट मीडिया:
- वृत्तपत्र, मासिके, आणि मासिके.
- टीव्ही व रेडिओ:
- न्यूज अँकर, प्रोड्यूसर, आणि रेडिओ जॉकी.
- डिजिटल मीडिया:
- वेब पत्रकारिता, ब्लॉगिंग, आणि सोशल मीडिया व्यवस्थापक.
- फिल्म प्रोडक्शन:
- पटकथा लेखन, व्हिडिओ संपादन, आणि प्रोडक्शन.
- जनसंपर्क व जाहिरात:
- पीआर अधिकारी, कॉर्पोरेट कम्युनिकेशन तज्ञ.
- संशोधन व शिक्षण:
- मीडिया रिसर्चर किंवा
प्राध्यापक.
प्रमुख पदव्या:
- पत्रकार (Journalist):
- बातम्या तयार करणे व
प्रसारित करणे.
- मीडिया व्यवस्थापक (Media Manager):
- मीडिया प्रकल्पांचे
व्यवस्थापन.
- डिजिटल कंटेंट क्रिएटर:
- वेब व सोशल मीडिया
प्लॅटफॉर्मसाठी कंटेंट तयार करणे.
- छायाचित्रकार (Photojournalist):
- छायाचित्रांद्वारे कथा
सांगणे.
प्रमुख महाविद्यालये आणि विद्यापीठे:
- भारतीय जनसंपर्क संस्था (IIMC), दिल्ली:
- पत्रकारिता व मास
कम्युनिकेशनसाठी उत्कृष्ट संस्था.
- माखनलाल चतुर्वेदी राष्ट्रीय
पत्रकारिता विद्यापीठ, भोपाळ.
- जामिया मिलिया इस्लामिया, दिल्ली:
- मीडिया व कम्युनिकेशन
स्टडीजसाठी प्रसिद्ध.
- फर्ग्युसन कॉलेज, पुणे.
- सावित्रीबाई फुले पुणे
विद्यापीठ.
पत्रकारिता व मास कम्युनिकेशन का निवडावे?
- सर्जनशीलता: लेखन, छायाचित्रण, आणि प्रोडक्शनमध्ये
नावीन्याची संधी.
- समाजात बदल घडवण्याची क्षमता: माहितीचा योग्य उपयोग करून समाजसुधारणेत
योगदान.
- विविध क्षेत्रांत करिअर: प्रिंट मीडिया, डिजिटल मीडिया, जाहिरात, फिल्म प्रोडक्शन.
उच्च शिक्षणाच्या संधी:
- एमए इन जर्नलिझम / मास
कम्युनिकेशन:
- विशिष्ट क्षेत्राचा सखोल
अभ्यास.
- पीएचडी इन मीडिया स्टडीज:
- संशोधन व शिक्षण
क्षेत्रासाठी.
- डिजिटल मीडिया किंवा डेटा
जर्नलिझम:
- आधुनिक माध्यमांचे
तंत्रज्ञान.
पत्रकारिता
आणि मास कम्युनिकेशन हे क्षेत्र सर्जनशीलतेसह समाजसेवेची संधी देते. जर तुम्हाला लेखन, छायाचित्रण, आणि लोकांशी संवाद साधण्यात रस असेल, तर हे क्षेत्र तुमच्यासाठी योग्य आहे.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा