Debit Card in Marathi – काय आहे डेबिट कार्ड, प्रकार आणि फायदे, संपूर्ण माहिती
डेबिट कार्ड म्हणजे काय?
डेबिट कार्ड एक बँकिंग साधन आहे जे आपल्याला
आपल्या बँक खात्यातील तात्काळ पैसे वापरण्याची परवानगी देते. हे एक प्रकाराचे
प्लास्टिक कार्ड असते जे आपल्याला एटीएम (ATM) किंवा POS (Point of Sale) युनिटमध्ये पैसे काढण्यासाठी, शॉपिंगसाठी, आणि ऑनलाईन पेमेंटसाठी वापरण्याची
सुविधा देते. डेबिट कार्ड वापरताना आपण जे पैसे खर्च करता, ते आपल्या बँक खात्यातील बॅलन्समधून थेट
कापले जातात.
डेबिट कार्डचे
प्रकार:
१. सामान्य डेबिट कार्ड:
- हे
सर्वसाधारण डेबिट कार्ड आहे जे बॅंक खाती असलेल्या ग्राहकांसाठी उपलब्ध असते.
- याचे उपयोग
सामान्य व्यवहारांसाठी (एटीएम व्यवहार, POS पेमेंट्स, इत्यादी) केले जातात.
२. व्हीसा/मास्टरकार्ड
डेबिट कार्ड:
- व्हीसा आणि मास्टरकार्ड या आंतरराष्ट्रीय पेमेंट गेटवे द्वारे समर्थित असलेली डेबिट
कार्डे असतात.
- या
कार्डाद्वारे तुम्ही देश-विदेशात सहजपणे व्यवहार करू शकता.
३. वीजा/मास्टरकार्ड
प्रीपेड डेबिट कार्ड:
- या
प्रकारात कार्ड धारकाला एका निश्चित रक्कमेवर सीमित डेबिट कार्ड दिले जाते.
- कार्डवर
निश्चित रक्कम ठेवली जाते, आणि त्याच रक्कमेच्या मर्यादेपर्यंतच
वापरता येते.
४. पेमेन्ट गेटवे डेबिट
कार्ड:
- यामध्ये
नेटबँकिंग, ई-कॉमर्स साइट्सवर शॉपिंग, मोबाइल बिले भरणे इत्यादींमध्ये
वापरण्यासाठी सुविधा दिली जाते.
- इतर डेबिट
कार्ड्स प्रमाणेच यातूनही पैसे काढता येतात, परंतु मुख्यतः ऑनलाईन ट्रांझॅक्शनसाठी
वापरले जाते.
५. संपर्कविना (Contactless) डेबिट कार्ड:
- या
कार्डमध्ये संपर्कविना पेमेंट करण्याची सुविधा असते.
- कार्डधारक
कार्ड POS मशीन जवळ ठेवतो आणि ट्रांझॅक्शन त्वरित होतो.
- ह्यामुळे
पैसे वापरण्याची प्रक्रिया अधिक सोपी आणि जलद होते.
डेबिट कार्डचे फायदे:
१. सोप्या पद्धतीने पैसे
काढता येतात:
- डेबिट
कार्डच्या माध्यमातून ATM मशीनमधून पैसे सहजपणे काढता येतात.
२. सुरक्षितता:
- डेबिट
कार्ड वापरणे सुरक्षित आहे कारण प्रत्येक ट्रांझॅक्शनसाठी पिन (PIN) आणि इतर
सुरक्षा सुविधा उपलब्ध असतात.
- बेकायदेशीर
व्यवहार होऊ नयेत म्हणून कार्डमध्ये चिप टेक्नॉलॉजी (EMV Chip) वापरली
जाते.
३. ऑनलाईन आणि ऑफलाइन
शॉपिंग:
- डेबिट
कार्डद्वारे ऑनलाईन शॉपिंग करता येते, आणि POS टर्मिनल्समध्ये शॉपिंग करताना
पेमेंट करता येते.
४. बजेट ठेवण्यासाठी
उपयोगी:
- डेबिट
कार्ड वापरून आपण आपल्या खर्चावर नियंत्रण ठेवू शकता कारण फक्त आपल्याकडील
बॅलन्सचा उपयोग करता येतो.
- त्यामुळे
अनावश्यक खर्च होण्याची शक्यता कमी होते.
५. त्वरित ट्रांझॅक्शन:
- डेबिट
कार्ड वापरून पैसे त्वरित हस्तांतरित आणि काढले जाऊ शकतात. यामुळे वेळेची बचत
होते.
६. ओवरड्राफ्ट सुविधा (ज्या
बँकांसोबत असते):
- काही बँक
डेबिट कार्डवर ओवरड्राफ्ट सुविधा देते, ज्यामुळे आपल्या खात्यात पुरेसा
पैसे नसले तरी लहान-मोठे खरेदी करता येतात.
डेबिट कार्डचे तोटे:
१. फसवणुकीचा धोका:
- कार्डवर
अनधिकृत प्रवेश किंवा ऑनलाइन फसवणूक होण्याचा धोका असतो.
- सुरक्षा
पिन किंवा पासवर्ड चोरी होणे किंवा कार्ड माहिती चोरली जाणे यामुळे फसवणूक
होऊ शकते.
२. कमी क्रेडिट मर्यादा:
- डेबिट
कार्डच्या तुलनेत क्रेडिट कार्डमध्ये जास्त मर्यादा असते. डेबिट कार्डवर
आपल्याकडील बॅलन्सनुसारच खर्च करता येतो.
३. ओव्हरड्राफ्ट शुल्क:
- जर खात्यात
आवश्यक रक्कम नसेल आणि ओवरड्राफ्ट सुविधा वापरली असेल, तर त्यावर अतिरिक्त शुल्क आकारले
जाऊ शकते.
४. पैसे कमी असण्याची
समस्या:
- डेबिट
कार्डचे मुख्य मर्यादा म्हणजे त्यावर पैसे कमी असले तरी अधिक पैसे काढता येत
नाही. त्यामुळे तोट्याची शक्यता असते.
५. कार्ड बदलण्याची गरज:
- बॅंक खाते
किंवा कार्ड गहाळ झाल्यास नवीन कार्ड मिळवण्यासाठी पेड रिक्वेस्ट करावी
लागते.
डेबिट कार्ड कसे
वापरावे?
- ATM मध्ये पैसे
काढण्यासाठी:
- ATM
मशीनमध्ये
कार्ड टाका, पिन नंबर टाका आणि रक्कम निवडा.
- POS मशीन मध्ये
पेमेंट करण्यासाठी:
- कार्ड
घाला, पिन टाका, किंवा
संपर्कविना कार्ड वापरा.
- ऑनलाइन खरेदीसाठी:
- कार्ड
क्रमांक, समाप्ती तारीख, आणि CVV
नंबर
(कार्ड मागील बाजूस असतो) भरून पेमेंट करा.
निष्कर्ष:
डेबिट कार्ड हे एक सुरक्षित, सोयीचे, आणि अत्यंत उपयोगी बॅंकिंग साधन आहे.
त्याच्या मदतीने पैसे काढणे, खरेदी
करणे, आणि ऑनलाईन व्यवहार
करणे सोपे झाले आहे. परंतु, त्याच्या
वापराच्या बाबतीत सुरक्षा तसेच संबंधित अटींचा विचार करणे आवश्यक आहे, कारण फसवणुकीचा धोका सुद्धा असतो.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा