प्रिंटर
म्हणजे काय – प्रकार, इतिहास, उपयोग, संपूर्ण माहिती
प्रिंटर म्हणजे काय?
डिव्हाइसवरून आलेल्या डिजिटल डेटाला भौतिक स्वरूपात कागदावर छापण्याचे काम करतो. याचा उपयोग दस्तऐवज, फोटो, ग्राफिक्स, आणि इतर सामग्री प्रिंट करण्यासाठी
होतो.
प्रिंटरचा इतिहास
1. 1837:
- चार्ल्स
बॅबेज यांनी "डिफरन्स इंजिन" या संगणकासाठी प्रिंटिंग साधनाचा
संकल्प केला.
- तो
यशस्वीपणे विकसित झाला नाही.
2. 1953:
- UNIVAC संगणकासाठी
पहिले प्रिंटर विकसित झाले, जे लाइन
प्रिंटर प्रकारातील
होते.
3. 1968:
- EPSON ने EP-101 हा जगातील
पहिला मिनी प्रिंटर बाजारात आणला.
4. 1984:
- HP ने LaserJet प्रिंटर
लॉन्च केला, जो आजही लोकप्रिय आहे.
5. 1990
चे दशक:
- इंकजेट
प्रिंटर बाजारात
आले, जे स्वस्त आणि सोयीस्कर होते.
प्रिंटरचे प्रकार
प्रिंटर मुख्यतः तंत्रज्ञान, उपयोग, आणि क्षमतेनुसार वेगवेगळ्या प्रकारांत
विभागले जातात.
1. इंपॅक्ट प्रिंटर (Impact Printers):
- डेटा प्रिंट करताना कागदावर थेट
प्रहार करतात.
- उदाहरण: टाइपरायटरसारखे कार्य करणारे प्रिंटर.
उप-प्रकार:
·
डॉट
मॅट्रिक्स प्रिंटर:
- कॅरेक्टर
तयार करण्यासाठी डॉट्स वापरतात.
- कमी
दर्जाचा प्रिंट गुणवत्ता.
·
लाइन
प्रिंटर:
- एका वेळेस
संपूर्ण ओळ छापतात.
- मोठ्या
प्रमाणावर प्रिंटिंगसाठी उपयुक्त.
2. नॉन-इंपॅक्ट प्रिंटर (Non-Impact Printers):
- प्रिंटिंग करताना कागदाला थेट
स्पर्श करत नाहीत.
उप-प्रकार:
·
इंकजेट
प्रिंटर:
- लहान
नोजलद्वारे द्रवरूप शाई उडवून प्रिंट करतात.
- उच्च
दर्जाचा प्रिंट गुणवत्ता.
·
लेझर
प्रिंटर:
- लेसर
तंत्रज्ञान वापरून प्रिंट करतात.
- वेगवान
आणि उच्च दर्जाचे.
·
थर्मल
प्रिंटर:
- उष्णतेचा
वापर करून प्रिंट करतात.
- रसीद
छपाईसाठी उपयुक्त.
·
LED प्रिंटर:
- लेझर
प्रिंटरप्रमाणेच कार्य करतात, परंतु LED लाईट
वापरतात.
3. विशेष प्रिंटर:
·
थ्रीडी
प्रिंटर (3D Printer):
- प्लास्टिक,
धातू
किंवा इतर सामग्री वापरून त्रिमितीय ऑब्जेक्ट तयार करतो.
- उद्योग
आणि आरोग्य क्षेत्रात लोकप्रिय.
·
प्लॉटर
प्रिंटर:
- मोठ्या
आकारातील तांत्रिक रेखाचित्रे प्रिंट करण्यासाठी.
- आर्किटेक्चर
आणि इंजिनियरिंग क्षेत्रात उपयुक्त.
·
फोटोग्राफिक
प्रिंटर:
- उच्च
दर्जाचे फोटो प्रिंट करण्यासाठी.
·
पॉझ
(POS) प्रिंटर:
- विक्री
रसीद प्रिंट करण्यासाठी वापरतात.
प्रिंटरचे उपयोग
1. कार्यक्षेत्रात:
- व्यवसाय
दस्तऐवज, रिपोर्ट्स, बिले,
आणि
पत्रक छापण्यासाठी.
2. शैक्षणिक:
- प्रोजेक्ट्स,
नोट्स,
अभ्यास
साहित्य प्रिंट करण्यासाठी.
3. घरगुती वापर:
- फोटो,
इनव्हिटेशन
कार्ड, आणि वैयक्तिक दस्तऐवज प्रिंट करण्यासाठी.
4. औद्योगिक उपयोग:
- उत्पादन
लेबल्स, बारकोड्स, आणि
पॅकेजिंग माहिती प्रिंट करण्यासाठी.
5. आरोग्य क्षेत्र:
- थ्रीडी
प्रिंटिंगद्वारे वैद्यकीय उपकरणे आणि मॉडेल्स तयार करण्यासाठी.
6. सृजनशील क्षेत्र:
- पोस्टर्स,
बॅनर,
आणि
डिझाईन्स प्रिंट करण्यासाठी.
प्रिंटरचे फायदे
1. जलद प्रिंटिंग:
- उच्च
गतीने मोठ्या प्रमाणावर प्रिंटिंग करता येते.
2. उच्च गुणवत्ता:
- दस्तऐवज
आणि फोटोसाठी उत्कृष्ट गुणवत्ता प्रदान करते.
3. सोय:
- घरी आणि
कार्यालयात सहज प्रिंटिंग करता येते.
4. विविधता:
- दस्तऐवज,
फोटो,
3D मॉडेल्स
अशा अनेक प्रकारच्या प्रिंटिंगसाठी उपयुक्त.
प्रिंटरचे तोटे
1. किंमत:
- प्रिंटरची
किंमत आणि शाई किंवा टोनरची किंमत जास्त असू शकते.
2. देखभाल खर्च:
- प्रिंटरच्या
सुट्या भागांची दुरुस्ती खर्चिक असते.
3. मर्यादित पोर्टेबिलिटी:
- मोठ्या
आकाराचे प्रिंटर वाहून नेणे कठीण असते.
4. पर्यावरणीय परिणाम:
- शाई,
टोनर,
आणि
कागदाचा वापर पर्यावरणासाठी घातक असू शकतो.
प्रिंटर निवडताना विचार करायचे मुद्दे
1. प्रिंटिंगची गती:
- जास्त
प्रमाणात प्रिंटिंगसाठी वेगवान प्रिंटर निवडा.
2. प्रिंट गुणवत्ता:
- दस्तऐवज
किंवा फोटोसाठी उच्च गुणवत्ता आवश्यक असल्यास लेझर किंवा इंकजेट प्रिंटर
योग्य आहे.
3. खर्च:
- शाई,
टोनर,
आणि
दुरुस्तीचा खर्च विचारात घ्या.
4. वापराचा प्रकार:
- घरगुती,
व्यवसाय,
किंवा
औद्योगिक वापरासाठी प्रिंटर निवडा.
5. पर्यावरणीय परिणाम:
- ऊर्जा बचत
करणारे प्रिंटर निवडा.
निष्कर्ष
प्रिंटर ही एक अत्यंत महत्त्वाची आणि उपयुक्त उपकरणे आहेत, जी वैयक्तिक, व्यवसायिक, आणि औद्योगिक क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणावर वापरली जातात. तंत्रज्ञानाच्या प्रगतीमुळे प्रिंटर आता अधिक जलद, कार्यक्षम, आणि बहुपयोगी बनले आहेत. योग्य प्रिंटर निवडून आपल्या गरजेनुसार उत्कृष्ट प्रिंटिंग अनुभव मिळवता येतो.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा